در سومین روز برپایی بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت، رویداد «قطار انقلاب چهارم در ایستگاه همسایه؛راهکارهای رقابت ایران در عصر تحول دیجیتال» در پاویون اتاق تهران در این نمایشگاه برگزار شد.

محمد عبده ابطحی، مشاور مطالعات اقتصاد دیجیتال معاونت مطالعات اقتصادی و آینده پژوهی اتاق بازرگانی تهران در این نشست با بررسی وضعیت جهانی تحولات دیجیتال و جایگاه ایران در این حوزه گفت: فناوری‌های تحول دیجیتال به عنوان بخش اصلی انقلاب صنعتی چهارم با سرعت بالایی در حال رشد هستند. بر اساس گزارش مؤسسه معتبر IDC، این فناوری‌ها از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷ با نرخ رشد بیش از ۱۶ تا ۱۷ درصد توسعه می‌یابند.

او افزود: نکته قابل توجه این است که در حوزه فناوری اطلاعات جهان، سهم فناوری‌های تحول دیجیتال در حال افزایش است، در حالی که فناوری‌های غیر دیجیتال رشد منفی دارند. در واقع رشد مثبت کل بخش IT جهان تا حد زیادی مدیون این فناوری‌هاست.

به گفته او، گزارش آنکتاد در سال ۲۰۲۳ نیز که کشورها را در حوزه فناوری‌های تحول دیجیتال رتبه‌بندی کرده، نشان می‌دهد ایران در میان ۱۳۰ کشور رتبه ۷۵ را دارد. ابطحی تاکید کرد: در زیرشاخص کاربرد این فناوری‌ها در صنعت و کسب‌وکار، رتبه ایران حدود ۱۱۷ تا ۱۱۸ است که بیانگر ضعف جدی کشور در زمینه کاربردی‌سازی فناوری‌های نوین است.

او با اشاره به گزارش شاخص هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ گفت: در این گزارش نیز وضعیت ایران مشابه است. چنانکه، رتبه کشور در استفاده و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوظهور بین ۱۱۰ تا ۱۱۵ در میان کشورهای بررسی‌شده قرار دارد.

عبده ابطحی افزود: در جهان یکی از چالش‌های اصلی برای گسترش این فناوری‌ها، نبود اکوسیستم مناسب است. برای رفع این مشکل، بسیاری از کشورها نهادهایی ایجاد کرده‌اند تا ارتباط میان فناوری و صنعت را تقویت کنند.

به گفته او، مجمع جهانی اقتصاد، شبکه‌ای از مراکز انقلاب صنعتی چهارم ایجاد کرده است که تا سپتامبر ۲۰۲۵ به ۲۲ مرکز رسیده است. از این تعداد، شش مرکز در منطقه ما و در کشورهای عربستان، امارات، قطر، ترکیه، آذربایجان و قزاقستان فعال هستند.

عبده ابطحی توضیح داد: یکی از نمونه‌های موفق این مراکز در ترکیه قرار دارد که توسط یکی از انجمن‌های صنعتی این کشور اداره می‌شود. این مرکز در فضایی به وسعت ۱۰ هزار مترمربع فعالیت دارد و یک کارخانه دیجیتال بازسازی‌شده را شامل می‌شود. جالب اینکه،‌ نخستین حوزه تمرکز آن صنعت فولاد بوده است که می‌تواند برای ما آموزنده باشد، زیرا صنعت فولاد در ایران با بهره‌وری پایین و از دست دادن مزیت رقابتی روبه‌روست.

او افزود: این مرکز با همکاری شرکت‌های بین‌المللی از جمله زیمنس، بوش و ودافون فعالیت می‌کند و با ایجاد فضای آموزشی تعاملی و خطوط پایلوت صنعتی، بستری برای انتقال دانش، توسعه محصول و آموزش نیروهای انسانی فراهم کرده است. همچنین استارت‌آپ‌ها می‌توانند پیش از ورود به صنعت، محصولات خود را در محیط واقعی این مرکز آزمایش و اصلاح کنند تا فاصله ایده تا اجرا کاهش یابد.