مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران با همراهی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با هدف حمایت از پروژه‌های هوشمندسازی در بخش معدن و صنایع معدنی، نشستی با حضور دست‌اندرکاران و فعالان این حوزه در اتاق بازرگانی تهران برگزار کرد.

فرزین فردیس، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران، در ابتدای این نشست پیرامون اینکه چرا چنین جلسه‌ای برگزار شده و چرا محتوای این نشست برای اتاق بازرگانی تهران اهمیت ویژه‌ای دارد، گفت: اتاق بازرگانی از قدیم فضایی بوده که تجار و بازرگانان و به ویژه صادرکنندگان سنتی و محصولات استراتژیک کشور در آن حضور و فعالیت داشتند.

وی افزود: از دوره پیش با لطف و حمایت‌های کسانی که دغدغه این را داشتند که در بخش خصوصی فضای بهتر و متنوع‌تری ایجاد شود و فناوری‌های جدید هم در آن نمایندگانی پیدا کنند که بتوانند حرف خود را بزنند و از منافع هم‌صنفان خود دفاع کنند و گفتمان جدیدی بین اعضای اتاق و شبکه داخلی فعالان اقتصادی ایجاد شود، کمیسیونی ایجاد شد که امروز تحت عنوان کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری فعالیت می‌کند.

فردیس عنوان کرد: یکی از کارهای مهمی که سعی کردیم با تشکیل کمیسیون و بعد هم ایجاد مرکز نوآوری و تحول دیجیتال انجام دهیم، ایجاد ارتباط میان شرکت‌های متقدم اقتصادی و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری‌های نوپدید بود.

این عضو شورای راهبردی مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران، ادامه داد: همه ما می‌دانیم که بخش‌های مهمی از اقتصاد کشورمان بر پایه مجموعه‌ها و زنجیره‌های ارزش متقدم مانند حوزه‌های پتروشیمی، معدن، فولاد، مس و آلومینیوم استوار است. صنایعی که سهم بزرگ‌تری در تولید ناخالص داخلی دارند.

وی ادامه داد: در فضای نوآوری کشور هم تا چندی پیش، مجموعه‌های استارت‌آپی خیلی روی بورس بودند و سرو صدا کردند، در موج اول هم مورد توجه قرار گرفتند. گرچه این روزها مورد بی‌مهری واقع شدند و هنگامی که پای یاری رساندن به این استارت‌آپ‌ها به میان می‌آید کمتر کسی کاری برای آنها می‌کند.

فردیس ادامه داد: در هرحال، آنچه مغفول مانده ارتباط میان این مجموعه‌هاست و اگر ما برای اینکه تحولی در شرکت‌های بزرگ‌تر به‌وجود آورده و بهره‌وری، تنوع محصولات، پاسخگویی و مشتری‌مداری آنها را افزایش دهیم، بتوانیم از مجموعه‌های چابک‌تر، کوچک‌تر و نوآور استفاده کنیم، اقدام ارزشمندی انجام داده‌ایم.

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اظهار کرد: برای همین در مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران یکی از اصلی‌ترین اهدافی که دنبال می‌شود بر این مبناست که چگونه بین این بخش‌ها ارتباط برقرار کرده و رسالت‌های سه‌گانه اتاق که یکی از آنها شبکه‌سازی و توانمندسازی است را از این منظر انجام دهیم.

وی بیان کرد: جلساتی مانند این جلسه که این روزها با تکثر بالا در اتاق برگزار می‌شود از این منظر که یک سمت افراد جوان‌تر و سمت دیگر افراد پیشکسوت و باتجربه‌تر هستند، برای ما فرصت مغتنمی است و می‌تواند به ما کمک کند که گفت‌وگوهای میان‌نسلی و بین‌بخشی در اتاق بیشتر شده و هر دو طرف از آن بهره‌مند شوند.

فردیس ادامه داد: جلسه امروز هم با کمک و همراهی همکاران و دوستانمان در مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تدارک دیده شده و ایده آن در وزارتخانه شکل گرفت. سپس طی مذاکره و گفت‌وگو با دست‌اندرکاران اتاق تهران و مرکز نوآوری و تحول دیجیتال این موضوع پخته شد و گزارشی که در این جلسه ارائه می‌شود، در رابطه با همین موضوع است که چگونه می‌توانیم با یک ابزار و مجموعه‌ای از ابزارها کمک کنیم این ارتباط از گفت‌وگوهای ساده فراتر رود و در قالب یکسری پروژه یا پایلوت این ارتباطات را مستحکم‌تر کرده و منجر به یکسری تجربیات موفق کنیم تا الگویی برای سایر فعالان حوزه صنعت کشور شود.

وی با تاکید بر اینکه لازم است به جای نوآوری‌های نمایشی به دنبال شکل جدی‌تر و کاربردی‌تر استفاده از نوآوری بود، گفت: در این مدل قرار است مجموعه‌ای از ابزار و فرآیندها تشریح شود و اتاق بازرگانی به عنوان قطعه‌ای کوچک از این پازل نقش‌آفرینی کرده و قطعه بسیار بزرگ‌تر آن مجموعه وزارتخانه و منابع دولتی است. اما دو سمت عرضه و تقاضای فناوری و نوآوری دو قطعه اصلی این پازل هستند که می‌توانند موفقیت‌های بزرگی را بسازند و قصه موفقیت‌شان به کرات تکثیر شود.

بهره‌وری صنایع با بهره‌گیری از هوشمندسازی

در ادامه، افشین کلاهی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، پیرامون سابقه حمایت‌های وزارت ارتباطات گفت: این حمایت‌ها و تسهیلات از منابع وجوه اداره شده شروع شد و به صورت حمایت در اختیار شرکت‌ها قرار گرفت و بعد هم به طرح تکفا تبدیل شد و سپس در قالب پروژه نوآفرین از شرکت‌ها حمایت کرد.

وی افزود: می‌خواهم بگویم این حمایت‌ها همیشه ادامه داشته، حال بعضی زمان‌ها بیشتر و بعضی وقت‌ها کمتر موفق بوده، اما این طرح‌ها ایجاد شده و در مقاطعی به شرکت‌های فعال در این حوزه کمک کرده است.

رئیس هیات مدیره مجمع تشکل‌های دانش‌بنیان ایران، با بیان اینکه این بار به نظر می‌رسد این طرح حمایتی به چند دلیل متفاوت است، اظهار کرد: یکی اینکه طرف بازار و تحریک بازار را هدف قرار داده که به نظرم نکته بسیار مهمی است. موضوع دیگر اینکه یک حوزه مشخص با هدف مشخص دارد. یعنی حوزه صنایع معدنی انتخاب شده که اتفاقا از مزیت‌های کشور و جزو اولویت‌های مهم دولت و اتاق بازرگانی تهران است.

کلاهی تصریح کرد: مورد دیگر اینکه هدف آن هوشمندسازی است که این به بهره‌وری که امروزه در سطح دنیا مطرح شده نیز کمک خواهد کرد. شاید متفاوت‌ترین بخش آن همسو شدن دو طرف این ماجرا در اتاق بازرگانی تهران است. چراکه، هم طرف کارفرما و هم طرف پیمانکار در اتاق بازرگانی حضور دارند و این هنر ماست که بتوانیم این دو گروه را با هم پیوند و ارتباط دهیم.

وی ادامه داد: من بسیار امیدوارم که این طرح موفق‌تر از طرح‌های قبلی باشد و نتایج مشخص‌تری در پی داشته باشد و به هدف اصابت کند و ما خبرهای خوبی را پیرامون آن بشنویم.

افشین کلاهی در پایان صحبت‌های خود تاکید کرد: در ادامه این نشست رویدادی با هدف شناسایی شرکت‌ها‌ و مجموعه‌های فعال در حوزه تحول دیجیتال در صنایع معدنی است که بر اساس آن بتوانند طرح و برنامه خود را اعلام کنند و مورد حمایت قرار گیرد.

تشریح فرآیندها و حمایت‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

حسین خسروپور، مدیرکل توسعه فناوری و تحول دیجیتال وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیز در ادامه این نشست ضمن معرفی 4 کارویژه اصلی این وزارتخانه برای حمایت از صنعت و اکوسیستم نوآوری در نظر گرفته است، گفت: از زمان آغاز این کار در وزارت ارتباطات دو وظیفه اصلی آغاز شد یکی مطالعه پژوهشی که با همکاری پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با هدف طراحی اپراتورهای هوشمندسازی انجام گرفت و دیگر برنامه‌ریزی و اجرای 7 پروژه پایلوت در حوزه سلامت، نفت و گاز، انرژی، کشاورزی، معدن و فولاد بود که آغاز شده و بیش از 100 میلیارد تومان بودجه برای آن تصویب شد.

وی افزود: در این پروژه با چند مدل شرکت متقاضی مواجه شدیم. شرکت‌های دانش‌بنیانی که قبلا تجربه هوشمندسازی داشتند که در نظر داریم توان و ظرفیت آنها دوبرابر کنیم. دسته دیگر، مجموعه‌هایی مانند فولاد مبارکه که واسطه‌ها را سال‌ها قبل ایجاد کردند، با اینها وارد مذاکره شدیم تا برای توسعه کار و بازار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور همکاری‌های مشترکی را آغاز کنیم.

خسروپور تصریح کرد: دسته سوم، 100 شرکت برتر ایران که 95 درصد تولید ناخالص داخلی کشور را در اختیار دارند که با آنها صحبت و واسط‌ها را معرفی کردیم. اینها را گفتم که تاکید کنم تجربه کار در این حوزه وجود دارد. بازه وسیعی برای انجام این کار تعریف شده و هدف مشخص است. تجربیات دنیا و کشور را مطالعه کردیم و دفترچه راهنما، گزارش‌های تفصیلی و محتواهای ویدیویی پیرامون آن آماده شده است.

مدیرکل توسعه فناوری و تحول دیجیتال وزارت ارتباطات عنوان کرد: این پروژه مشترک با اتاق بازرگانی تهران هم حدود هشت ماه است که مطرح شده است. ساز وکارها شفاف شده و با توجه به اینکه دو طرف عرضه و تقاضا در اتاق بازرگانی در دسترس هستند، تصمیم بر آن شد فرآیندی در 3 گام تبیین شده و در گام نخست از طریق شناسایی مسائل و طرح‌های شرکت‌های متقاضی است این کار را پیش ببریم.

وی ادامه داد: در گام بعدی کمک خواهیم کرد که این صنایع بتوانند به خواسته دقیق خود از شرکت‌ها برسند و در گام سوم با همکاری مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران و سایر پارتنرها شرکت‌ها را ارزیابی کرده و سپس حمایت‌ها را برای پروژه‌های هوشمندسازی اعمال می‌کنیم.

خسروپور با تاکید بر اینکه، دغدغه اصلی در حوزه هوشمندسازی این است که بتوانیم روی صنایعی که نقش زیادی در اقتصاد کشور دارند، اثرگذاری خوبی داشته باشیم، گفت: رقابت‌پذیری در صنایع در سراسر دنیا در حوزه کارایی و بهره‌وری وجود دارد و صنایع از فرآیند سنتی خود فاصله گرفته‌اند. بنابراین اگر بتوانیم این دست فعالیت‌ها را تقویت و از این شرکت‌ها حمایت کنیم می‌توانیم امیدوار باشیم که اتفاق خوبی برای کشور بیفتد.

وی ادامه داد: انشالله به زودی فراخوان این فرآیند آغاز خواهد شد. نکته حائز اهمیت این است که شرکت‌هایی که در گام نخست در این فراخوان مشارکت کنند، تا پایان در کنارشان هستیم و لازم است متقاضیان به این امر واقف باشند.

نظام نوآوری شرکتی؛ مدلی برای توسعه هوش مصنوعی در صنایع معدنی

در ادامه محمد خادمی، رئیس پژوهشکده مطالعات فناوری، به تشریح گزارش سیاستی با عنوان نظام نوآوری شرکتی؛ مدلی برای توسعه هوش مصنوعی در صنایع معدنی پرداخت که در فایل زیر قابل دسترسی است.

(دریافت گزارش نظام نوآوری شرکتی)

بر اساس این گزارش، در ادامه این نشست جلسه پرسش و پاسخی میان حاضران که از فعالان حوزه معدن و صنایع معدنی، تحول دیجیتال و هوش مصنوعی بودند شکل گرفت و به شرایط دریافت تسهیلات مورد بحث و مسائل و مشکلات موجود در این فرآیند پرداخته شد.