نشست هم‌اندیشی اتاق‌های مشترک با پارک علم و فناوری بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران (به نمایندگی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) با هدف استفاده از خدمات این پارک با همت مرکز نوآوری و تحول دیجیتال و مشارکت امور بین‌الملل اتاق بازرگانی تهران برگزار شد.

در این نشست معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، برخی از اعضای هیات نمایندگان اتاق تهران، رئیس مرکز نوآوری و تحول دیجیتال، نمایندگان اتاق‌های مشترک و روسا و معاونان پارک علم و فناوری بین‌المللی ایران حضور داشتند.

در ابتدای این نشست رئیس پارک‌ علم و فناوری بین‌المللی کشور از سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران به‌عنوان محور توسعه زیست‌بوم فناوری و نوآوری کشور در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یاد کرده و گفت: این سازمان یک وظیفه ملی و حاکمیتی را در کشور بر عهده دارد که برای تحقق آن در 2 شاخه تولید و زایش فناوری‌های جدید و انتقال این فناوری‌های به سایر مراجع علمی کشور فعالیت می‌کند.

به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، علیرضا زراسوندی تصریح کرد: چندی قبل وزیر محترم علوم وظیفه دیگری را هم به این سازمان محول کرده‌اند و آن هم ایجاد پارک علم و فناوری بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران بود که مورد توجه دولت، وزارت علوم و سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران واقع شد. به‌گونه‌ای که این پارک پیش از موعد مقرر شکل گرفت و هم مجوزهای وزارتی و قانونی و هم زیرساخت‌های عمومی مرتبط ایجاد شد.

وی ادامه داد: ما اکنون فعالیت‌های ترویجی را انجام می‌دهیم که به هدفمان در ایجاد این پارک برسیم. شاید بسیاری معتقد باشند که همه استان‌های کشور پارک علم و فناوری دارند و چندین پارک علم و فناوری در تهران دایر است و چه لزومی داشته که این پارک با چنین عنوانی ایجاد شود؟ که در اینجا باید بگویم، فعالان اتاق‌های بازرگانی مشترک کسانی هستند که می‌توانند بهترین پاسخ‌ها را به این سوال بدهند.

زراسوندی تاکید کرد: طبق آمار بالغ بر 9 هزار و 300 شرکت دانش‌بنیان فعال در کشور داریم که از این تعداد شش هزار شرکت در حوزه فعالیت‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری است و مابقی آن در پارک‌های علم و فناوری کشور مستقر هستند و ذیل مجموعه وزارت علوم فعالیت می‌کنند. همچنین، حدود 14 هزار واحد فناور در زیست بوم فناوری و نوآوری کشور کارهای بزرگی را می‌کنند که در پارک‌های علم و فناوری هستند و مجوز دانش‌بنیانی ندارند. اما از همه امکانات، تسهیلات و قوانین دانش‌بنیانی برخوردار هستند.

وی اظهار کرد: یک پشتوانه علمی بسیار قوی در حوزه فناوری کشور وجود دارد و این توان را برای شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد کرده است که علاوه بر تامین نیازهای فناورانه داخلی بتوانیم نگاهی جدی به بحث صادرات واحدهای فناور داشته باشیم. از این رو، تصمیم گرفته شد با ایجاد این پارک تمام تعاملات فناورانه دارای قابلیت صادرات و تعاملات بین‌المللی را از این محل راهبری کنیم.

رئیس پارک‌ علم و فناوری بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در ادامه به مهمترین وظیفه این پارک اشاره کرده و گفت: آموزش شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور در عرصه تعاملات بین‌المللی موضوع مهمی است که باید به آن بپردازیم تا با شناخت ادبیات تعامل در عرصه بین‌الملل توان رقابت در بازار جهانی را داشته باشیم.

علیرضا زارسوندی در ادامه از طراحی زیرساخت‌های زیست‌بوم جان (جریان اقتصادی نوین) خبر داد و گفت: در این پلتفرم تمام محصولات فناورانه کشور بارگذاری خواهد شد و به عبارتی بازار دیجیتال کسب‌وکارهای فناورانه تلقی خواهد شد که انشالله به زودی مراسم رونمایی از آن را خواهیم داشت.

بنا به گفته زراسوندی یک ماژول بین‌المللی و قابلیت ثبت سفارش بین‌المللی هم در این پلتفرم ایجاد خواهد شد. وی ایجاد یک گفتمان واحد میان شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور با اتاق‌های بازرگانی مشترک و تسهیلگری در حوزه محصولات فناورانه دانش‌بنیان را مهمترین هدف این جلسه دانست.

یک اتفاق خجسته‌

در ادامه این نشست رئیس مجمع تشکل‌های دانش‌بنیان ایران ضمن معرفی اتاق‌های بازرگانی و ماموریت‌های این نهاد مدنی، گفت: فعالیت‌های زیادی در حوزه دانش‌بنیان در اتاق‌های بازرگانی ایران و تهران انجام داده‌ایم و در رابطه با تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان و آیین‌نامه‌های مرتبط با آن اثرگذار بوده‌ایم که نتیجه آن اعمال حمایت‌های موثری برای فعالیت دانش‌بنیان‌ها و شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری بود.

به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، افشین کلاهی افزود: ماده 11 قانون جهش تولید دانش‌بنیان و اعتبار مالیاتی برای حضور شرکت‌های بزرگ و سرمایه‌گذاران جهت سرمایه‌گذاری و همکاری با زیست‌بوم دانش‌بنیان کشور انگیزه ایجاد می‌کند.

وی افزود: همچنین، با هدف نزدیک کردن شرکت‌های بزرگ و صنایع بزرگ و سنتی با اکوسیستم دانش‌بنیان، مرکز نوآوری و شتابدهی صادرات اتاق ایران و مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران را تاسیس کردیم.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه تشکیل این جلسه نتیجه پیگیری‌های انجام شده در مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران بود، اشاره کرد: رویدادهای خوبی در مرکز نوآوری اتاق تهران برگزار شده که برای جلب توجه شرکت‌ها و صنایع بزرگ به حوزه دانش‌بنیان بسیار موثر بوده است و همچنین توانستیم همکاری‌های ارزنده‌ای با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری داشته باشیم.

افشین کلاهی ادامه داد: با توجه به اهداف اتاق بازرگانی که بخش مهمی از آن فعالیت‌های بین‌المللی است و با تمرکز بر هدف این پارک که ایجاد ارتباطات بین‌الملل برای شرکت‌های دانش‌بنیان است؛ به نظر می‌رسد بهترین جایی که می‌تواند به ‌عنوان یک هاب برای ارتباط شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور با عرصه بین‌الملل باشد همین پارک‌ علم و فناوری بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران باشد.

او عنوان کرد: یکی از برنامه‌هایی که به دنبال آن هستیم ایجاد ارتباط میان این پارک و اتاق‌های بازرگانی مشترک است که فکر می‌کنم اتفاق خجسته‌ای است. چراکه پتانسیل‌های صادراتی خوبی در اکوسیستم دانش‌بنیان کشور وجود دارد و وقتی که متخصصان فعال در این حوزه که سابقه کار زیادی در عرصه بین‌المللی دارند، کنار هم قرار می‌گیرند، اتفاقات خوبی در آینده خواهد افتاد.

کلاهی از در نظر گرفتن فضای فیزیکی جهت استقرار اتاق‌های مشترک در پارک‌ علم و فناوری بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران خبر داد و گفت: این اقدام می‌تواند فرصت مناسبی برای هر دو طرف باشد.

رئیس مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران، از دیگر سخنرانان این نشست بود که ضمن اشاره به همکاری‌های مستمر با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: از آنجاکه مقرر شده است فضایی برای انجام این کار به اتاق بازرگانی تهران اختصاص داده شود و برای استفاده بهینه از این امکان تصمیم گرفته شد با همکاری اتاق‌های بازرگانی مشترک این فضا را با هدف ایجاد هم‌افزایی به این اتاق‌ها اختصاص دهیم.

سحر بنکدارپور اضافه کرد: در نهایت این نشست برگزار شد و امیدوارم همکاری مشترک میان دولت و بخش خصوصی به بهترین شکل پیش رود.

نمره منفی صادرات نفت و مواد معدنی

 معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران نیز ضمن حضور در این نشست با این تعبیر که اتاق بازرگانی و اتاق‌های مشترک بازوان اقتصادی کشور هستند، گفت: این نهادها جایگاه خاصی دارند و باید بیش از پیش تقویت شوند. تجار بزرگ در کشور فداکاری می‌کنند و کشور در حوزه‌های صادرات، ارزآوری و اشتغال به شدت مرهون فعالیت‌های آنان است. ما نیز تمایل زیادی برای تعریف و انجام همکاری‌های مشترک با اتاق‌های بازرگانی داریم.

به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، حسن زمانیان ادامه داد: علاوه بر شرکت‌هایی که در این پارک مستقر هستند، پردیس‌های دیگری هم در حال شکل‌گیری است اما این موضوع نیاز به پیگیری بیشتری دارد و به همینجا ختم نمی‌شود.

وی با تاکید بر اینکه فعالیت برخی از شرکت‌های دانش‌بنیان مایه افتخار کشور است، خاطرنشان کرد: اخیرا برای خروج محصولاتمان از غیرعلمی و غیرتخصصی بودن، در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران تصمیم گرفتیم گواهینامه‌هایی برای محصولات صادر کنیم که شامل گواهینامه رتبه‌بندی تحقیق و توسعه، توانمندی‌های فناورانه و عمق ساخت داخل می‌شود.

زمانیان در ادامه به مبحث پیچیدگی اقتصادی اشاره کرد و گفت: میزان تاثیر علم و فناوری هر کشور در مقوله صادرات موضوع حائز اهمیتی است. این شاخص اقتصادی بر اساس تنوع، پیچیدگی اقتصادی به کار رفته در محصولات و اقلام صادراتی کشورها محاسبه می‌شود که سهم کشور در این مبحث صفر است.

وی با بیان اینکه صادرات نفت و مواد معدنی در شاخص پیچیدگی‌های اقتصادی نمره منفی 3 کسب می‌کنند، گفت: همین موضوع باعث شده رتبه ایران در این مقوله صفر شود. این نشاندهنده این است که فروش نفت خام و مواد معدنی هیچ ارزش افزوده‌ای برای کشور ندارد و اگر به دنبال گشایش اقتصادی هستیم باید به سراغ محصولاتی که پیچیدگی اقتصادی مثبتی دارند، برویم.

رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران ادامه داد: در حال حاضر رتبه کشور در حوزه نوآوری و ثبت اختراع در رتبه 63 و از نظر تولیدات علمی و پژوهشی در رتبه 15 قرار داریم. این بدان مفهوم است که ما نمی‌توانیم از پژوهش‌ها و تحقیقاتمان به تولید دانش فنی و های‌تک که در سطح جهان رقابت‌پذیر باشد، برسیم.

در این جلسه، نمایندگان اتاق‌های مشترک نیز نقطه نظرات و چالش‌های خود را مطرح کرده و راجع به مباحث طرح شده به بحث و تبادل نظر پرداختند.