دهمین نشست کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی تهران با توجه به روز و هفته هوای پاک به مساله آلودگی هوا اختصاص داشت؛ نشستی که در آن عنوان شد بخشی از آلودگی مربوط به تغییرات زیست محیطی و بخش عمده‌ای نیز ناشی از تردد خودروها و سابیدگی لنت و لاستیک است، نه لزوماً خروجی اگزوز.

در این نشست سعید تاجیک، رئیس کمیسیون، با اشاره به پیگیری‌های مجدانه کمیسیون در مورد مباحث و مسائل محیط زیستی تاکید کرد که به زودی اتاق تهران تبدیل به مرجعی برای طرح‌های مطالعاتی سازمان ملی حفاظت از محیط زیست خواهد شد.

در ادامه نایب‌رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران نیز با مرور اخبار مرتبط اقتصادی و با اشاره به اینکه در بودجه سال 1402 زمینه‌ای برای ورود جدی‌تر شرکت‌های اکتشاف تولید و تامین مالی آن‌ها از طریق وثیقه‌گذاری فراهم شد، عنوان کرد که ایراداتی که شورای نگهبان به قوانین مربوط به تامین مالی این شرکت‌ها وارد کرده در حال بررسی است.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی تهران، فریدون اسعدی ادامه داد: قرار بود شیوه‌نامه بند م تبصره 2 بودجه 1402 تنظیم شود که این امر انجام شده و دغدغه شرکت‌ها برای پذیرفته شدن وثیقه آنها به عنوان تضمین مطابق پیشنهاد کمیسیون به تایید رسیده است؛ فاز نهایی در تهیه اوراق مربوطه است که امیدواریم بتوانیم به اهداف خود در این زمینه نیز دست پیدا کنیم.

اسعدی بحث دیگری مطرح و بیان کرد: در بودجه سال آینده نیز در تبصره 6 ابهاماتی وجود دارد از جمله اثرات مالیات بر ارزش افزوده 10 درصدی که بر رقابت‌پذیری صادراتی فرآورده‌ها تاثیر می‌گذارد؛ ما نگران از دست رفتن بازارهای صادراتی به این طریق هستیم و می‌توانیم از ظرفیت‌های اتاق برای به ثمر رساندن حذف این مالیات در بودجه اضافه کنیم.

دبیرکل اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی همچنین خبر داد که بر اساس لایحه بودجه 30 هزار میلیارد تومان اوراق به صنعت برق اختصاص داده شده است که با وجود بدهی 130 هزار میلیارد تومانی وزارت نیرو در حوزه برق، می‌تواند مرهمی برای زخم تولیدکنندگان باشد.

اسعدی در ادامه این نشست به چالش عضویت در کنوانسیون‌ها و نهادهای بین‌المللی و پرداخت هزینه 630 میلیارد تومانی عضویت سالانه در آنها پرداخته شد، که به دلایل مختلف بهره‌وری نداشته و عدم حضور موثر در کنوانسیون‌ها یا شرکت اعضای دولتی که انگیزه‌ای برای پروژه‌گیری ندارند از اصلی‌ترین چالش‌های کنونی است.

تصور افزایش آلودگی تهران غلط است

در ادامه یوسف حجت، استاد دانشگاه تربیت مدرس، به ارائه گزارشی درباره آلودگی هوا در ایران پرداخت و گفت: بسیار گفته می‌شود که هوا هر سال آلوده‌تر می‌شود و برای این آلودگی دلایل مختلفی از جمله افزایش تعداد خودروها و کیفیت سوخت مطرح می‌شود. به همین دلیل هم نتیجه‌گیری می‌شود که با مصرف و استاندارد سوخت یورو 6 و قانون هوای پاک می‌توان از آلودگی هوا جلوگیری کرد. اما آیا این گزاره‌ها به اندازه کافی مبتنی بر مطالعه علمی و صحیح است؟

او که در نخستین دوره همایش حمل‌ونقل و توسعه اقتصادی اتاق تهران که در 22 آذر ماه برگزار شد به عنوان مشاور علمی حضور داشت، ادامه داد: بر اساس بررسی آمار ثبت‌شده می‌توان مشاهده کرد روند آلودگی شهر تهران در 20 سال گذشته کاهشی بوده است. هم‌اکنون در تهران 3 برابر ظرفیت، ذرات معلق پی‌ام2.5 آلودگی داریم اما روند آن کاهشی است و تنها در یک مورد از آلاینده‌ها، یعنی پی‌ام 10 که مربوط به آلودگی‌های طبیعی است شاهد افزایش آلودگی بوده‌ایم. پس تصور افزایش آلودگی تهران غلط است. مهم‌ترین آلودگی ما مربوط به ذرات معلق پی‌ام 2.5 است. همچنین از سال 1399 استاندارد یا حد شکست خارج تغییر کرده و روزهای آلایندگی بر این اساس بیشتر شده است.

او با اشاره به وجود مترو و بی‌آرتی و نقش مثبت آنها در کاهش آلایندگی گفت: این‌گونه نیست که بگوییم هیچ کاری برای آلودگی هوای تهران انجام نشده است. البته حساسیت به مساله بیشتر شده و بخشی از مسائلی که مرتب مطرح می‌شود مربوط به افزایش حساسیت‌های جامعه است.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه افزایش تعطیلی مدارس ملاک افزایش آلودگی نیست، ادامه داد: تا پیش از سال 77 اساساً مصوبه‌ای برای تعطیلی مدارس وجود نداشت و از طرفی ملاک این مصوبه به طور دائم سختگیرانه‌تر شده و به همین دلیل تعطیلات مدارس به دلیل آلودگی بیشتر شده است. آلودگی در تهران مساله جدیدی نیست و از سال 1345 تا به امروز در مطبوعات هشدارهایی در این زمینه منتشر شده است.

دلیل آلودگی ذرات معلق پی‌ام 2.5 است

یوسف حجت مشکل هوای تهران را در تابستان ناشی از ازن و در پاییز و زمستان ناشی از ذرات معلق پی‌ام 2.5 دانست و اظهار کرد: تمام روزهای تعطیل به دلیل آلودگی مربوط به پی‌ام 2.5بوده است؛ یعنی آلودگی تهران بیشتر مربوط به ذرات است تا آلودگی گازی. ما کشور خشکی هستیم و گردوخاک داریم، این مشکل طبیعی است و چنانچه طبیعت یاری نکند قادر به انجام کار زیادی برای آلودگی هوا نیستیم. آلودگی در شهرها تشدید می‌شود اما لزوماً شهرها عاملیت آلودگی را بر عهده ندارند. شکست و وارونگی هوا دیگر عامل طبیعی تشدیدکننده آلودگی است که در زمره بلایای طبیعی قرار می‌گیرد.

حجت درباره آلودگی مربوط به خودروها توضیح داد: آلودگی خودرو تنها محدود به اگزوز نیست بلکه ساییدگی لاستیک و لنت ترمز نیز آلوده‌کننده هوا هستند. آلودگی پی‌ام 2.5 حاصل از این دو مورد 10 برابر اگزوز است. بنابراین با اقداماتی مانند اجباری کردن معاینه فنی نمی‌توان از آن جلوگیری کرد.

این محقق و استاد دانشگاه استاندارد یورو 6 را آلاینده‌تر از یورو 4 دانست و اضافه کرد: راندمان ماشین با این استاندارد بالا می‌رود و به همین دلیل از آلایندگی آن اغماض می‌کنند. همچنین معاینه فنی هیچ کنترلی روی آلایندگی هوا ایجاد نمی‌کند همچنین برقی کردن خودروها، چرا که لاستیک و لنت همچنان آلاینده است.

یوسف حجت در پایان سخنان خود با توجه به اینکه برای کاهش آلایندگی چاره‌ای جز کاهش تردد خودروها در شهر وجود ندارد، گفت: باید توجه کرد که سهم آلودگی‌های زیست‌محیطی در آلودگی هوا قابل توجه است که ناشی از تغییرات اقلیمی و برداشت و سؤمصرف منابع طبیعی است.