کارکرد انجمن‌ها و تشکل‌های بخش خصوصی در اقتصاد کشورها به ویژه اقتصادهای پیشرفته به موقعیت بی بدیلی رسیده است. اما نقش این نهادها در ایران کمتر در چنین سطحی قرار می‌گیرد؛ به بیان دیگر، معدود انجمن هایی هستند که می توانند حرف خود را به گوش دولتمردان برسانند و برای بخش خصوصی مفید واقع شوند.

در این میان، هستند انجمن هایی که پس از تاسیس در مواجهه با برخی دشواری‌ها، رسالت خود را رها کرده و پس از مدتی از آنها تنها یک نام باقی می ماند.

مشکلات سمن های بخش خصوصی عمدتا شامل مشکلات ارتباطی با دولت مردان جهت احقاق حقوق خود و حل مسائل صنفی بوده و البته بعضا در ارتباط با اتاق ها به عنوان مادر تشکل ها و مسائل فرهنگی و اجتماعی اعضای خود نیز دچار مشکل هستند.

البته، دولت ها نیز در سالیان اخیر، کمتر به نظرات بزرگان بخش خصوصی یا انجمن های بزرگ و قوی و اتاق های بازرگانی توجه نشان داده‌اند؛ از این رو، بدیهی است که انجمن ها و تشکل‌های کوچک تر توجه مورد انتظار را از ناحیه دولت دریافت نکنند. شاید تنها چند انجمن بزرگ وجود داشته باشد که از مقبولیت کافی در میان تصمیم سازان برخوردار باشند و مورد مشاوره قرار گیرند. حال آنکه، پتانسیل بالقوه‌ای در تشکل‌های کوچک برای ارائه مشاوره‌های تخصصی و البته رفع مشکلات فضای کسب و کار وجود دارد که متاسفانه مورد استفاده قرار نمی گیرد.

به همین سبب، لازم است که این انجمن ها نسبت به شناساندن ظرفیت‌های خود به نهادهای دولتی و حاکمیتی از جمله سازمان تامین اجتماعی، سازمان امور مالیاتی یا سازمان استاندارد و همچنین گفت‌و گوی بدون واسطه با این نهادها کوشا باشند.  

از طرفی، ارتباط موثر تشکل‌ها با اتاق‌ها نیز می‌تواند روی موقعیت آنها در تصمیم‌سازی‌های اقتصادی موثر باشد. نظر به اهمیت این موضوع، اتاق ها در دوره های مختلف و البته در سایر شهرها، رویکرد متفاوتی را درباره حمایت از انجمن های تحت حمایت خود در پیش گرفته‌اند. برخی اتاق ها که بودجه کافی در اختیار ندارند، قادر به حمایت مالی از تشکل‌های اقتصادی مستقر در این شهرها نیستند اما می ‌توانند حمایت‌های خود را به سوی حمایت‌های معنوی و بدون تبعیض سوق دهند که به نظر می‌رسد در این زمینه نیز ضعف‌هایی وجود دارد.

اما اتاق‌هایی که از بودجه کافی برخورداند، می توانند حمایت‌هایی را در حد تامین امکانات اولیه مورد نیاز یک انجمن در سال‌های نخست فعالیت‌ آن اعمال کنند. مشابه اقدامی که اتاق تهران در قالب خانه تشکل‌ها به انجام رسانده و امکاناتی را برای یک یا دو سال اول فعالیت یک تشکل در اختیارشان قرار می‌دهد. از سوی دیگر، ضرورت دارد که ارتباط انجمن‌ها و تشکل‌ها با اتاق‌ها به عنوان تشکل تشکل‌ها نیز بهبود پیدا کند. همچنین اتاق ها باید از طریق شبکه سازی انجمن های سراسر کشور، اسباب هم افزایی و انتقال تجربه آنها را فراهم کنند. در کل، انجمن ها باید برای توسعه برند خود برنامه جامعی داشته باشند.

 البته نباید مساله ضعف فرهنگ کار تیمی را در وضعیت کنونی تشکل‌های اقتصادی نادیده انگاشت؛ افزون بر این، تشکل‌ها بعضا از ضعف روحیه فداکاری، رجحان منافع شخصی به منافع جمعی و عدم بهره‌گیری از نوآوری و خلاقیت نیز رنج می‌برند. اگرچه، این مباحث بیشتر در حوزه خصوصیات فردی افراد حاضر در انجمن هاست و این موضوع به همه انجمن ها قابل تعمیم نیست؛ چه آنکه در بسیاری از انجمن‌ها، حضور افرادی دلسوز و توانا به پیشرفت این تشکل‌ها منتهی شده است. اما بعضا مشاهده می‌شود که افرادی در تشکل‌ها حضور دارند که تنها به دنبال مقام بوده و دغدغه حل مشکلات صنفی خود را ندارند.

مساله‌دیگری که وجود دارد آن است که مدیریت بسیاری از انجمن‌ها همچنان بر مدار روش‌های سنتی قرار داشته و در سال‌های اخیر، نوآوری و خلاقیت در آنها کمتر دیده شده است. از این رو، حضور افراد خلاق، توانا، دلسوز و دارای روحیه کار تیمی در هیات مدیره انجمن ها یک ضرورت است.بدون تردید، ترویج فرهنگ کار تشکیلاتی یا حتی آموزش آن و همچنین در نظر گرفتن شرایط مورد اشاره برای احراز صلاحیت اعضای هیات مدیره تشکل‌ها به توسعه این نهادها و متعاقب آن، ارتقای جایگاه آنها در تصمیم‌سازی های اقتصادی کمک خواهد کرد.