نگاهی به زندگی و راهی که آسیه حاتمی پیمود تا «ایران تلنت» شکل بگیرد
دختر «تلنت»باز
1400/06/14
10:02
2320
این مطلب را به اشتراک بگذارید
آسیه حاتمی ایران تلنت را با 12 میلیون تومان سرمایه اولیه راهاندازی کرد که البته بخشی از این سرمایه را خود او گذاشت و بخشی دیگر را هم در مقابل دادن سهم از خانواده گرفت
آینده نگر
«کجای دنیا به اندازه بازار ایران خالی از کسبوکار قدرتمند است؟ بازار بکر و بدون رقیب ایران بهترین فرصت برای راهاندازی کسبوکار است. درست است که قوانین ایران حمایتگر نیست، ولی فرصت برای راهاندازی کار بسیار است.» اینها را آسیه حاتمی، بنیانگذار و مدیرعامل «ایران تلنت»، یکی از موفقترین کسب و کارها و پیشگامان حوزه آنلاین ایران می گوید که در حوزه ایجاد فرصت شغلی آنلاین فعال است و تنها رقیبش در اکوسیستم آنلاین را «لینکدین» می داند. او در سال 1398 در گفتوگویی با هفته نامه «شنبه» گفته بود که از بازاری با گردش مالی 10 تا 12 میلیارد تومان در سال، مجموعه او بیشترین سهم را در اختیار دارد و با ثبت یک میلیون رزومه روی ایران تلنت در سال برای بیش از ۱۲ هزار فرصت شغلی جذب نیرو انجام میدهند. او متولد 1358 یعنی 42 ساله و فارغ التحصیل رشته مهندسی پلیمر از دانشگاه امیرکبیر است که در سال های گذشته دوره های متعددی را در حوزه های کسب و کار، استارت آپ ها و مفاهیم بیزینس در نقاط مختلف جهان گذرانده و همیشه تلاش کرده است خود را بهروز نگه دارد. او مجموعه ایران تلنت را 18 سال قبل و در سال 1382 راه اندازی کرد. زمانی که اکوسیستم استارت آپی ایران فقط از معدود مجموعه هایی مانند دیجی کالا تشکیل شده بود. اما در آن شرایط چه شد که «ایران تلنت» شکل گرفت؟ آسیه حاتمی در این باره در یکی از برنامه های استارتآپ ویکندی گفته است: «روزی که شروع کردم اصلاً فکر نمیکردم به اینجا برسم. اما آدمی هستم که شروع میکنم، جلو میروم و در مسیر کار به خواسته هایم نزدیک میشوم. بعد از فارغالتحصیلی، در شرکتی استخدام شدم تا یکی از نرمافزارهای آنها را راهاندازی کنم. این نرمافزار به نوعی خدمات استخدام ارائه میداد. شرکتهایی را که به نیروی کار نیاز داشتند به متقاضیان کار متصل می کردم. البته این عملیات روی وبسایت انجام نمی شد و وبسایتی که موجود بود بیشتر به عنوان مرجعی برای گرفتن رزومهها عمل میکرد. بعد از یک سال و نیم احساس میکردم من موجب شدم که چنین پروژهای مشتری داشته باشد. بنابراین، نگرانش بودم. البته چون مثلاً از نرمافزار یا مسائل مربوط به توسعه محصول سررشته نداشتم، فکر نمیکردم که شرکتی در این زمینه راهاندازی کنم. اما مشورت کردم، نترسیدم و حدوداً در ژانویه ۲۰۰۳، ایران تلنت را راهاندازی کردم.» او البته خودش گفته است که طی 18 سال گذشته مسیر سختی را طی کرده و بارها «احساس کرده که شکست خورده» اما برای رسیدن به اهداف زندگی اش هیچوقت کار را نیمه تمام رها نکرده است. «اشتیاق رسیدن به آن هدف، من را به مسائلی چون سختی مسیر و مشکلات مشغول نکرده است. اصولاً در ابتدای کار به مشکلات فکر نمیکنم و نداشتهها مشغولم نمیکند. بلکه همیشه به داشتههای الانم فکر میکنم. انرژیام را از اتفاقات شیرین کوچک میگیرم و منتظر اتفاقات خوشایند بزرگ نمیمانم که فقط با آنها شاد باشم. لذت من در کار فقط بحثهای مالی نیست. از رشد، احساس مفید بودن و انگیزهگرفتن آدمهای اطرافم در ایران تلنت لذت می برم. مهمترین داشته، خود آدم است.» او معتقد است فعالیت برای خانم ها در اکوسیستم استارتآپی ایران سخت تر از مردان است و اصولا مشکل عمده خانم ها در شروع کسب و کارهایشان «برداشتن گام اول» و ذهنیت «باید بهترین باشند» است که مانع آغاز کار می شود. او همچنین می گوید که هر فردی که استارت آپ یا مجموعه ای را راه اندازی می کند باید ضعف های خود را بپذیرد و در جهت حل آن ها در دوره های آموزشی متعدد شرکت کند. آسیه حاتمی سایت ایران تلنت را در سال های ابتدایی دهه 1380 و در شرایطی راه اندازی کرد که اقتصاد ایران در دوره اصلاحات رو به شکوفایی بود و تعداد زیادی از شرکت ها در حوزه های مختلف مهندسی و صنعت نفت به ایران آمده بودند و به دنبال نیرو می گشتند و همین شد که شرکت ایران تلنت در آن سال ها تمرکز اصلی اش روی جذب نیرو برای شرکت های خارجی بود. «آن اوایل عمده فعالیت ایران تلنت سرویس دهی به شرکتهای خارجی فعال در ایران بود. حتی در آغاز کار مخاطب دیگری به جز شرکتهای خارجی نداشتیم. شرکتهای خارجی به دنبال نیروی متخصص و تحصیلکرده و مسلط به چند زبان بودند. اما منبع و مرجعی که این نیروها را به آنها وصل کند وجود نداشت. البته این نکته را هم بگویم که ایران تلنت در ابتدا قصد داشت که ایرانیان خارج از کشور را به پروژه های داخل ایران وصل کند. بنابراین، زبان انگلیسی به نظر کارآمدتر میآمد. طی چند ماه نخست به این صورت کار میکردیم. آن اوایل ایرانیهای خارج از کشور بیشتر ثبتنام میکردند. بعد از مدتی تمرکز عمده را روی نیروهای حاضر در ایران گذاشتیم. آن زمان (یعنی حدود سال 82) شرکتهای خارجی زیادی هم در ایران حضور داشتند و فعال بودند.» ایران تلنت کار خود را به صورت ترکیبی از فعالیت های آنلاین و آفلاین شروع کرد؛ در آن زمان ثبتنام متقاضی کار و کارفرما به صورت آنلاین انجام میشد، اما اتصال یا مچینگ افراد به شرکت ها را خود خانم حاتمی انجام میداد و این روند حدودا دو سال طول کشید تا همه چیز به صورت آنلاین درآمد. بیزینس مدل ایران تلنت به این صورت است که افراد رزومههایشان را در سایت ثبت میکنند سپس کارفرمایی که میخواهد گزینههای مناسب را به منظور استخدام انتخاب کند می تواند از دو راه این فرایند را انجام دهد: یکی اینکه امکان دسترسی به دیتابیس فراهم باشد و خود نیروی موردنظرش را جستوجو کند یا اینکه کارفرما مشخصات شغل مربوطه را در سایت درج کند و متقاضیان کار اعلام آمادگی کنند و کارفرما رزومههایشان را بررسی کند. در این بین شرکتها طرف قرارداد ایران تلنت هستند که برای دسترسی به دیتابیس متخصصها هزینه پرداخت میکنند و درآمد ایران تلنت از این راه به دست می آید. همچنین در این سیستم کارجوها هزینهای پرداخت نمیکنند و ثبت رزومه کاری در این وبسایت رایگان است. در ایران تلنت حدود ۲۰ تا ۳۰ بسته مختلف وجود دارد که کمترین قیمت آن ۶۰۰هزار تومان و بیشترین قیمت ۲۰ میلیون تومان است. آسیه حاتمی در سال 1389 در گفتوگو با هفته نامه «شنبه» اعلام کرد که تا آن زمان بیش از 7 هزار شرکت کاربر خدمات آن ها بوده اند. «به طور کلی، ایران تلنت اینگونه شناخته شده است: اگر میخواهید کاری در یک شرکت خوب، بزرگ و به اصطلاح برند پیدا کنید به سراغ ایران تلنت بروید. از طرفی، شرکتها برای جذب نیروهایی که همه جا پیدا نمیشود به سراغ ایران تلنت میآیند. در ابتدای کار ۱۰۰درصد مشتریان ما شرکتهای خارجی بودند. تا چند سال بعد هم (۲۰۰۷) بیش از ۸۰ درصد مشتریان خارجی بودند. سال ۲۰۰۸ دچار نخستین بحران شدیم و شرکتهای خارجی از ایران خارج شدند. سال ۲۰۰۸ برای نخستین بار با این سؤال مواجه شدیم که در چنین شرایطی چه باید بکنیم. به همین دلیل استراتژی مان را تغییر دادیم. تغییر استراتژی ما روی آوردن به شرکتهای ایرانی بود. تا آن زمان قیمتهای ما همه به دلار بود. حتی تعرفه قیمتی و متریال بازاریابی و... ایران تلنت هم به زبان انگلیسی بود. بعد که به سراغ شرکتهای ایرانی رفتیم، اسناد و تعرفهها را به فارسی برگرداندیم. البته اتفاق جذابی بود. چون این تغییر استراتژی موجب شد که گروه مخاطبمان بزرگتر شود. بعد، تعداد زیادی از شرکتهای ایرانی به گروه مخاطبان ما تبدیل شدند. چون که یکی از بزرگترین چالشهای شرکتهای ایرانی یافتن نیروی خوب است.» ایران تلنت در واقع یک بازار رقابتی آنلاین، هم برای افرادی است که به دنبال کار می گردند و هم کارفرمایانی که در جستوجوی نیرو هستند. در ایران تلنت عرضه نیروی انسانی بیش از تقاضا برای استخدام آنهاست. بنابراین، برای هر شغل متقاضیان زیادی وجود دارد و این برای کارفرما چالش و از یک جهت شرایط مطلوب محسوب می شود، چون می تواند با بررسی رزومه ها بهترین فرد را انتخاب کند. همچنین ایران تلنت دیتابیس بزرگی دارد و هنرش این است که نیروی مناسب را بسته به جستوجوی کارفرما به او معرفی میکند. کارشناسان ایران تلنت به هر روزمه ثبت شده امتیاز میدهند و رزومه مناسب را به کارفرما معرفی میکنند. یعنی به نوعی کار رتبهبندی انجام می دهند و رزومههای مرتبط را در اختیار کارفرما قرار می دهند. آسیه حاتمی در پاسخ به این سوال که چه رقبایی دارند، گفته است: «کم نیستند مجموعهها و کانالهای جذب و استخدام، از شبکههای اجتماعی و وب سایتها گرفته تا روزنامهها. اما نزدیکترین رقیب ایران تلنت لینکدین است. نه اینکه جابسایت (jobsite) دیگری در ایران نباشد، اما از نظر بازار و نوع آگهیهای استخدامی، افرادی که در آن ثبت نام میکنند و شرکتهایی که از آن استفاده میکنند، لینکدین بسیار شبیه ایران تلنت است. تفاوت ایران تلنت با جابسایتها در چند مورد است؛ یکی اندازه دیتابیسی است که در اختیار دارند. یعنی مثلاً چند روزمه روی وبسایتشان دارند. در سایت ایران تلنت بیش از یک میلیون رزومه ثبت شده است. تفاوت دیگر در نوع رزومههایی است که در اختیار دارند. ایران تلنت رزومههای افراد متخصص و ماهر (ردههای میانی و ارشد یک سازمان) را معرفی می کند. بنابراین، شغلهایی که روی ایران تلنت آگهی میشود تا ۷۵ درصد شامل عناوین شغلی رده میانی به بالا است. بیزینس مدل خیلی از کسبوکارهای این حوزه شبیه به هم است و هر ماه هم یک سایت در این زمینه راهاندازی میشود. اما اندازه دیتابیس، حوزهای که رویش تمرکز میکنند و سطح رزومههایی که در اختیار دارند متفاوت است.» آسیه حاتمی معتقد است در اکوسیستم استارت آپی ایران چالش اصلی مربوط به قوانین است: «الان بعد از گذشت این همه سال تازه پذیرفتهاند که کارهای ما به نفع کشور است. آن اوایل، سالی چند بار در سازمانها و وزراتخانههای مختلف جواب پس میدادم. الان شاید سالی یک بار چنین اتفاقی بیفتد. به هر حال، این صنعت شکل گرفته و کسب و کارهای دیگری هم هستند و بازار بزرگتر شده و قوانین تغییر کرده و این به نفع همه است. من در آن ۱۲ سال ابتدایی، داشتم بازار را به تنهایی میساختم و الان مجموعههای دیگری هم به ساخت این بازار کمک میکنند و بازار را بزرگتر میکنند. الان اوضاع خوب شده است. ولی قبلاً با وزارت کار، وزارت ارشاد، وزارت ارتباطات و... مسئله داشتیم، مثلاً وزارت کار میخواست بیزینسمدل کاریابی خودش پیادهسازی شود. در حالی که جابسایت فضایی کاری است و کاریابی مدلی دیگر. باز هم تأکید میکنم که بزرگترین چالش ما در ایران قانون است. یا قوانین لازم را نداریم یا قانون درگیر جزئیات بسیار است. دولت ایران به شدت علاقهمند است که به حوزه اجرا وارد شود. در حالی که کار دولت این نیست. هنر دولت این است که فضایی ایجاد کند که مثلاً ۱۰ شرکت، مانند ایران تلنت، در آن رقابت کنند که وضعیت استخدامی و شغلی مردم و شرکتها بهتر شود.» آسیه حاتمی ایران تلنت را با 12 میلیون تومان سرمایه اولیه راه اندازی کرد که البته بخشی از این سرمایه را خود او گذاشت و بخشی دیگر را هم در مقابل دادن سهم از خانواده گرفت. «خیلیها به من میگویند اگر ایران تلنت از ابتدا سرمایه گذار قدرتمندی در کنارش داشت، شاید به جای اینکه طی ۱۶ سال، به ایران تلنت امروزی تبدیل شود، طی ۵ سال به این موفقیت می رسید. اما به نظر خودم آسیه حاتمی با حرکت آهسته در این مسیر فرهنگ مربوط به کسب و کارش را ساخت، فرهنگی که شاید با تزریق پول زیاد و در کوتاه مدت ساخته نمیشد. آن موقع اصلاً فضای آنلاین شکل نگرفته نبود. بنابراین، استخدام از طریق فضای آنلاین با حرکت پیوسته ما جا افتاد و نهادینه شد. تغییر فرهنگی همیشه به تدریج و بر پایه اعتماد شکل میگیرد.» حاتمی در دو سال گذشته و در راستای توسعه مجموعه ایران تلنت دو محصول جدید به نام «ایران سالری» و «تلنت کچ» تولید کرده است.
نظر خود را بنویسید