نمایندگان بخش خصوصی در نشست شهریور ماه خود، به طور قاطع با آنچه به عنوان لایحه اصلاح قانون تجارت در مجلس شورای اسلامی در روند تصویب قرار گرفته است، مخالفت کرده و خواستار خروج این لایحه از دستور کار مجلس شدند. اعضای هیات نمایندگان بخش خصوصی، محتوای لایحه در دست تصویب را برای اقتصاد کشور زیانبار دانسته و اعلام کردند برای توقف روند تصویب آن با نهادهای ذیربط مکاتبه میکنند.
ششمین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، صبح سهشنبه 26 شهریور ماه 98، با گرامیداشت یاد و خاطره مرحوم اسداله عسگراولادی آغاز شد. در ابتدای این نشست، کلیپی از عکسها و تصاویر، این چهره باسابقه اتاق بازرگانی تهران پخش شد که اشارهای به حضور او در نشستها و جلسات مختلف اتاق داشت.
در این نشست همچنین بخشی از سخنان رهبر معظم انقلاب در نشست اخیرشان با اعضای هیات دولت، در مورد اهمیت توجه به نقدها و پیشنهادها بخش خصوصی و اتاق بازرگانی پخش شد که به سخنان قبلی ایشان برای هیات دولت، پس از حضور دبیر شورای امنیت ملی در اتاق تهران، رجوعی مجدد داشت؛ که ایشان تاکید کردند دولت اتاق بازرگانی و بخش خصوصی را ببیند و صدایشان را بشنود و با صدور بخشنامههای متعدد و گاهاً متناقض، در فضای کسب و کار موانعی به بلندای هفت خان یا هفتاد خان ایجاد نکند.
پس از پخش این دو کلیپ، فریال مستوفی، رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه و محمد لاهوتی، رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران به عنوان دو سخنران پیش از دستور، در مورد دو موضوع کانال مالی اینستکس و بیتوجهی نهادهای دولتی به قانون بهبود محیط کسبوکار، سخن گفتند.
اینستکس چگونه کار میکند؟
رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران، به عنوان اولین سخنران پیش از دستور این نشست، گزارشی درباره ابزار حمایتی مبادلات تجاری ایران و اروپا، اینستکس، ارائه کرد. فریال مستوفی با اشاره به اینکه آمریکا با خروجش از برجام قواعد بینالمللی را نقض کرده است، گفت: با خروج آمریکا از برجام ضررها و خسارات غیرقابل جبرانی از منظر اقتصادی و حتی بشردوستانه به ایران وارد شده و اعضای ۱+ ۵ (به غیر آمریکا) برای حفظ برجام و پایبندی به تعهدات اقتصادیشان راهکارهایی نظیر ایجاد نهاد واسط مالی اسپیوی (SPV) را معرفی کردند.
مستوفی افزود: نحوه عملکرد اسپیوی همانند یک بورس ویژه است؛ به این معنا که اروپا پول نفتی که از ایران خریداری میکند را در اختیار این نهاد گذاشته و همزمان پرداخت کالاهای مورد نیاز ایران از این منبع پرداخت میشود. حال آنکه امکان جانشین کردن دلار با یورو برای انجام مبادلات مالی از طریق این ابزار نیز وجود دارد.
رئیس مرکز خدمات مشاوره سرمایهگذاری اتاق تهران در ادامه با اشاره به مشکلات شروع به کار اسپیوی توضیح داد: در مراحل بعد، انگلیس، آلمان و فرانسه اینستکس را به عنوان ابزار اجرائی اسپیوی معرفی کردند. این مکانیزم امکان تجارت شرکتهای اروپایی با ایران را بدون اینکه در معرض تحریم آمریکا قرار بگیرند، میدد. اینستکس در قالب یک شرکت با مسئولیت محدود با سرمایه ۳۰۰۰ یورو در فرانسه تاسیس شد و سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس از سهامداران آن هستند. در این سازوکار مبادلات به یورو انجام خواهد شد و برخلاف دیگر روشهای انجام معاملات، پولی رد و بدل نشده و صرفا صادرات کالاهای ایرانی در برابر دریافت اقلام بشردوستانه است.
فریال مستوفی در ادامه به تفاوتهای اسپیوی و اینستکس اشاره کرد و گفت: در حالی که اسپیوی میکوشد تا با تحریمها مقابله کند، اینستکس اساسا وظیفه خود را مقابله با تحریمها نمیبیند و بیشتر درصدد جبران خسارات است. اسپیوی قرار بود با کل کشورهای عضو اتحادیه اروپا راهاندازی شود اما سهامداران اینستکس تنها سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس هستند. اگرچه این ظرفیت وجود دارد که در آینده بقیه کشورها هم در صورت تمایل بتوانند از این مسیر استفاده کنند. همچنین اینستکس تنها شامل اقلام بشردوستانه که مورد تحریم آمریکا نیست، میشود در حالی که اسپیوی همه اقلام را شامل میشد.
مستوفی سپس روی تهدیدهای اینستکس دست گذاشت و گفت: مبهم بودن وجود سازوکاری برای نظارت و ارزیابی بر شرکتهایی که میخواهند از طریق اینستکس به صادرات و واردات بپردازند وعدم حضور نمایندهای از بخش خصوصی در شرکت ایرانی متناظر اینستکس از تهدیدهای این ساز و کار است.
رییس مرکز خدمات سرمایه گذاری اتاق تهران با اشاره به انتصاب ارهارد میشائیل بوک، دیپلمات مجرب آلمانی به عنوان سومین رئیس اینستکس ابزار امیدواری کرد که اینستکس به ورود به فاز اجرایی نزدیکتر شود. او ادامه داد: در روزهای گذشته فرانسه پیشنهاد تخصیص خط اعتباری به ایران، در صورت توافق آمریکا، برای پیشخرید نفت ایران به ارزش ۱۵ میلیارد دلار (معادل ۷۰۰ هزار بشکه در روز) را داده است که البته وزیر نفت اعلام کرده است با دریافت این 15 میلیارد دلار، ایران مقروض خواهد شد.
تردید در مورد یک خبر شبههدار
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران در بخش پایانی سخنانش به اخباری مبنی بر انعقاد یک قرارداد 400 میلیارد دلاری بین ایران و چین اشاره کرد و گفت: از شرکتهای چینی شنیده میشود که چنین قراردادی امضا شده و براساس قرارداد مذکور، شرکتهای چینی بدون ورود در مناقصات میتوانند کار را برعهده بگیرند. البته در مورد واقعی بودن این خبر تردیدهایی وجود دارد اما اگر این قرارداد واقعیت داشته باشد، فاجعه رخ داده است. چون به این ترتیب نفت را بین رقم 20 تا 30 درصد ارزانتر به چین میفروشیم. لازم است هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران پیگیر صحت و سقم این ماجرا باشد.
انتقاد از عدم اجرای قانون بهبود فضای کسبوکار
رییس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران نیز دومین سخنران پیش از دستور این نشست بود که با اشاره به مواد 2 و 3 قانون بهبود مستمر فضای کسبوکار، گفت: بهرغم وجود این قانون و تاکید معاون اول رییسجمهوری در پاسخ به نامهنگاریهای اتاق بازرگانی تهران مبنی بر اجرای کامل این قانون از سوی دستگاههای اجرایی، اما تاکنون نظرات بخش خصوصی مورد توجه قرار نگرفته و در جلسات مشورتی، گوش شنوایی برای راهکارها و تذکرات نمایندگان بخشخصوصی وجود ندارد.
محمد لاهوتی سپس به لایحه قانون تجارت اشاره کرد که این روزها بررسی و تصویب آن در مجلس به سرعت در حال انجام است و افزود: حضور بخش خصوصی در جلسات بررسی این لایحه، نمادین است و نمایندگان مجلس هیچ وقعی به نقدها و نگرانیهای بخش خصوصی در ارتباط با مفاد این لایحه نگذاشتهاند.
لاهوتی سپس این خواسته را مطرح کرد که مطالبه قانونی بخش خصوصی و اتاق بازرگانی در ارتباط با اجرای کامل مواد 2 و 3 قانون بهبود مستمر فضای کسبوکار به طور جدی از سوی اتاق بازرگانی مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
تقدیر از همراهی قوای قضاییه و مجریه
در ادامه این نشست، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با تسلیت عاشورا و تاسوعای حسینی، به سالگرد آغاز جنگ تحمیلی نیز اشاره کرد و گفت: در آستانه 31 شهریورماه سالگرد آغاز جنگ تحمیلی هستیم و یاد و خاطره شهدای هشت سال جنگ تحمیلی و ایثارگری رزمندگان، جانبازان و مدافعان مرز و بوم کشور را در دوره دفاع مقدس گرامی میداریم.
مسعود خوانساری همچنین با تسلیت درگذشت مرحوم اسدالله عسگر اولادی او از چهرههای باسابقه بخش خصوصی و اتاق بازرگانی خواند و گفت: آقای عسگر اولادی 40 سال در اتاق حضور داشت و انصافاً در دفاع از بخش خصوصی و منافع بخش خصوصی همیشه پیشقدم بود. در چند دورهای که در اتاق حضور داشتم و از نزدیک برخوردهای ایشان را میدیدم همیشه شاهد بودم که برای دفاع از بخش خصوصی در حوزههای صادرات، تولید و... نظرات خودش را با شجاعت تمام ابراز و اعلام میکرد.
رئیس اتاق تهران سپس با تشکر ویژه از رئیس قوه قضاییه و هیات دولت گفت: بخشنامهای که اخیرا رئیس قوه قضاییه در ارتباط با نحوه احضار اشخاص حقوقی در جهت حمایت از تولید و اقتصاد کشور صادر کردند بسیار اصولی و مهم بود. امیدواریم که همه دادگستریها و نهادهای زیر مجموعه قوه قضاییه به آن عمل کنند. همچنین لازم است از هیات محترم وزیران و دولت تشکر کنم که در چند ماه گذشته توجه ویژهای به پیشنهادات و خواستههای کارشناسی شده اتاق بازرگانی تهران داشتند و آنها را پیگیری و تصویب کردند.
خوانساری ادامه داد: بخشودگی جرائم مالیاتی یکی از این درخواستها بود بود که دولت فرصت داد که اگر در یک بازه زمانی هشت ما اصل مالیات پرداخت شود، جرائم آن بخشوده شوند. دومین موضوع تمدید مهلت ارسال تاییدیههای مربوط به تجدید ارزیابی داراییها بود که بسیاری از بنگاههای تولیدی در مورد مالیات ناشی از آن دچار مشکل بودند و انشالله با تصمیمات جدید این مشکل حل خواهد شد و بنگاهها میتوانند تا پایان سال 98 این کار را انجام دهند. سومین تصمیم نیز قبول تامین ارز ماشینآلات برای خطوط تولید، یعنی ماشینآلاتی که سال گذشته و با نرخ ارز رسمی تا قبل از ۱۶ مرداد ۹۷ گشایش اعتبار شده، با قیمت زمان گشایش و ترخیص از گمرکات بود؛ هر سه این موارد اتفاقات و تصمیمات بسیار خوبی بود که دولت مصوب کرد و نتایج خوبی برای کمک به تولید به همراه خواهد داشت.
او در بخش دیگری از سخنانش به امضای تفاهمنامه اتاق تهران با استانداری گلستان درباره احداث شهرک مسکونی با امکانات رفاهی و آموزشی لازم برای خانوادههایی که بر اثر سیل فروردین ماه در منطقه گمیشان دچار مشکل شدهاند، اشاره کرد و توضیح داد که این اقدام با کمک اعضای اتاق تهران و فعالان کسب و کار برنامهریزی شده و تلاش بر این است که هرچه سریعتر این پروژه آغاز شود.
گزارش دستورکار کمیسیونهای تخصصی اتاق تهران
رئیس اتاق بازرگانی تهران، در ادامه به جلسه هیات رئیسه با روسای کمیسیونهای تخصصی اتاق اشاره کرد و گفت: در آخرین جلسه که روز شنبه، 23 شهریور برگزار شد موضوعات مختلفی طرح و تصمیماتی گرفته شد. از جمله این که مقرر شد کمیسیون صنعت کارگروه ویژهای را با کمک وزارت صنعت، معدن و تجارت برای رسیدگی به مشکلات شهرکهای صنعتی تشکیل دهد. همچنین تصمیم گرفته شد کمیسیون تسهیل تجارت با کمک موسسه آموزش و بانک مرکزی، دورهای آموزشی در ارتباط با نحوه رفع تهدات ارزی برای صادرکنندگان برگزار کنند. همچنین کمیسیون بهبود محیط کسب و کار نیز مورد اشکال قانونی را پیگیری خواهد کرد؛ برای مثال این که در بحث استرداد مالیات بر ارزش افزوده و منوط کردن آن به بازگشت ارز حاصل از صادرات، مشکلاتی وجود دارد که قرار است با ارسال نامهای به سران قوا برای حل این مشکل چارهجویی شود.
مسعود خوانساری همچنین اعلام کرد که کمیسیون گردشگری اتاق تهران موظف شده است موضوع استفاده از استارتآپهای گردشگری را پیگیری کند. او گفت: این روزها شاهد هستیم که در حوزه گردشگری اقبال به استارتآپها و شبکههای مجازی بسیار بالا رفته است؛ اتاق تهران هم با تمام توان از استارتآپها حمایت میکند و در جلسه اخیر مصوب شد که کمیسیون گردشگری نحوه همکاری با استارتآپها را مشخص کند.
به گفته رئیس اتاق تهران ماده 186 قانون مالیاتی نیز مشکلاتی برای فعالان بخش خصوصی ایجاد کرده و اخذ مفاصاحسابهای متعدد در فاصله زمانی کوتاه وقت زیادی از فعالان اقتصادی میگیرد که قرار شده است با استفاده از ظرفیت کمیسیون بهبود محیط کسب و کار اتاق، نامهای به سران قوا نوشته شود تا مساله اجرای ماده 186 و اخذ مفاصاحساب مالیاتی یک بار در سال انجام شود.
مسعود خوانساری ادامه داد: همچنین تمدید دفترچههای بیمه کارگری بحث دیگری بود که توسط کمیسیون بهبود محیط کسب و کار مطرح شد. در حال حاضر اگر ارسال لیست کارفرما به سازمان بیمه تامین اجتماعی به هر دلیلی با تاخیر روبهرو شود، لیست تایید نمیشود و بیمه کارگران فاقد اعتبار میشود که برای آنها مشکلاتی ایجاد میکند که منصفانه نیست؛ این موضوع نیز در دستورکار کمیسیون برای پیگیری قرار گرفت.
کاهش سپردههای بلندمدت به نفع سوداگری
خوانساری در ادامه به تحلیل شاخصها و شرایط اقتصادی کشور پرداخت و گفت: میزان واردات در 5 ماهه نخست سال 1398 حدود 17 میلیارد و 739 میلیون دلار بوده است که 7 درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان میدهد و این کاهش عمدتاً در حوزه واردات از کشورهای چین، کرهجنوبی و فرانسه بوده است. همچنین آمارها نشان میدهد که سطح تجارت ما با دو کشور ترکیه و هند رشد داشته که مرتبط با واردات از این کشورها بوده است.
او سپس به آمارهای اخیر بانک مرکزی از رشد نقدینگی در کشور اشاره کرد و گفت: نقدینگی کشور در 12 ماهه منتهی به خرداد امسال 25 درصد افزایش پیدا کرده و به 1980 هزار میلیارد تومان رسیده است. در این بین سهم پول در کل نقدنگی از 12 درصد به 15 درصد افزایش یافته و این به معنای تبدیل سپردههای بلندمدت به سپردههای کوتاهمدت است؛ بهطوری که حدود 150 هزار میلیارد تومان از سپردههای بلندمدت کم شده است. این احتمال وجود دارد که این نقدینگی بیشتر در واسطهگری و سوداگری به کار گرفته شود.
بخش خصوصی با لایحه اصلاح قانون تجارت مخالف است
رئیس اتاق تهران در ادامه به موضوع بررسی لایحه تجارت در مجلس پرداخت و گفت: لایحه تجارت سابقه طولانی 85 ساله دارد و به عنوان یک قانون مادر و مدنی شناخته میشود و همه کسانی که در کسب و کار دستی دارند با این قانون سر و کار داشته و حتی تکتک مواد آن را حفظ هستند و با آن کار میکنند. به نظر میرسد تغییر چنین قانونی به سرعت و در یک بازه زمانی کوتاه منطقی نباشد و نیاز است نظر اقتصاددانان، حقوقدانان، کارشناسان اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و به خصوص فعالان کسب و کار در مورد قانون اخذ شود. متاسفانه شاهد بودیم که بسیار عجولانه و ظرف چند ساعت 109 ماده این لایحه تصویب شد؛ قطعا از مجلس میخواهیم ادامه رسیدگی به این لایحه را متوقف کند چون این نحوه رسیدگی به چنین لایحه مهمی به صلاح کشور نیست.
گلریزان بیمارستان بازرگانان، آبان ماه برگزار میشود
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، بخش پایانی سخنان خود را به مساله بازسازی و بهبود خدماترسانی بیمارستان بازرگانان اتاق تهران اختصاص داد که از چند سال قبل آغاز شده و پیشرفت مهمی داشته است. مسعود خوانساری گفت: روز گذشته (دوشنبه 25 شهریور 98) با حضور اعضای هیات رئیسه اتاق تهران و هیات امنای بیمارستان، جلسهای در بیمارستان بازرگانان برگزار شد؛ در حال حاضر پیشرفت پروژه توسعه بیمارستان نسبتاً خوب است. اتاق تهران در نظر دارد در آبان ماه سال جاری برای جلب حمایت فعالان بخش خصوصی و اعضای اتاق یک جلسه گلریزان برگزار کند تا این مرکز درمانی را به بهترین نحو توسعه دهد و تجهیز کند.
او توضیح داد: اتاق تهران این بیمارستان قدیمی را در حالی تحویل گرفت که وضعیت خوبی نداشت و نیاز جدی به بازسازی اساسی ساختمانی و بهبود کیفیت تجهیزات و دستگاهها داشت و عمده بخشهای بیمارستان فرسوده بود. برای تبدیل بیمارستان بازرگانان به یکی از بیمارستانهای درجه اول حدود 100 میلیارد تومان اعتبار لازم است. اتاق تهران کمک کرده و بعضی بخشها بازسازی و راهاندازی شده و اقدامات مناسبی صورت گرفته است. امیدواریم که انشالله همه فعالان کسب و کار، اعضای اتاق تهران و هیات نمایندگان در گلریزان آبان ماه مشارکت کرده و منابع لازم برای بازسازیو توسعه بیمارستان بازرگانان تامین شود.
خوانساری تاکید کرد: تلاش ما این است که بیمارستان بازرگانان به مرکز درمانی منحصر به فرد در کشور تبدیل شود؛ این بیمارستان چون نماد اتاق بازرگانی خواهد بود باید بیمارستانی کمنظیر در کشور از نظر ساختمانی، تجهیزات و ... باشد. کار خاص و ابتکاری که قصد داریم در بازسازی این مجموعه انجام دهیم این است که بیمارستان به نام همه کسانی خواهد شد که برای بازسازی و بهبود خدمات آن و خرید دستگاهها و تجهیزات کمک کنند؛ اسامی، عکس و سردیس این افراد در بیمارستان نقش خواهد بست؛ این حرکت به عنوان نمادی از مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی تهران و فعالان بخش خصوصی خواهد بود که میتواند به الگویی برای دیگر نهادها تبدیل شود.
گزارشی از شاخصهای اقتصادی در شهریور ماه
مریم خزاعی، معاون بررسیهای اقتصادی اتاق تهران نیز در ادامه این جلسه، طی گزارشی به مرور آخرین شاخصهای اقتصادی کشور پرداخت. بر اساس این گزارش، میانگین نرخ یورو نیمایی طی شهریور ماه امسال در مقایسه با ماه قبل، کاهشی بوده است در حالی که نرخ سکه نیز در این بازه زمانی افت داشته است.
به گفته معاون بررسیهای اقتصادی اتاق تهران، میزان فروش ارز صادراتی از ابتدای سال جاری تا 25 شهریور ماه امسال، 7.7 میلیارد یورو بوده است درحالی که در این بازه زمانی، میزان خرید ارز برای واردات به حدود 6.9 میلیارد یورو رسیده است.
همچنین بر اساس این گزارش، قیمت نفت برنت طی روز 25 شهریور ماه امسال به 65.4 دلار در هر بشکه رسید در حالی که قیمت نفت اوپک در این روز 60 دلار برای هر بشکه را تجربه کرد.
خانم خزایی همچنین به افزایش بیش از 88 درصدی ارزش معاملات و افزایش حدود 2.7 برابری تعداد معاملات بورس اوراق بهادار طی یک ماهه منتهی به 24 شهریور امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته اشاره کرد و افزود: با توجه به رشد 89 درصدی شاخص بهای تولیدکننده در فصل بهار 98، رشد واقعی فروش شرکتهای بورسی در این مدت منفی بوده است.
رأی مثبت به حسابرسی سال 97
در ادامه ششمین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران، گزارش حسابرسی سال 97 اتاق تهران از سوی حسابرس رسمی اتاق تشریح شد و ناصر وفادار، رییس موسسه آزمونپرداز ایران مشهود، اظهارنظر مطلوب این موسسه برای اتاق تهران طی سال 97 را اعلام کرد. همچنین اعضای هیات نمایندگان اتاق تهران طی رایگیری که انجام شد، موسسه حسابرسی آزمونپرداز ایران مشهود را برای پنجمین سال پیاپی به عنوان حسابرس قانونی اتاق تهران انتخاب کردند.
گزارش تفریغ بودجه سال 97
دبیرکل اتاق تهران نیز در ادامه این نشست، به ارائه گزارش تفریغ بودجه سال 97 اتاق تهران پرداخت. بهمن عشقی در این گزارش، توضیحاتی در خصوص وضعیت درآمدها و هزینههای اتاق تهران طی سال گذشته ارائه داد و سپس این گزارش با رأی اکثریت اعضای هیات نمایندگان، مورد تصویب قرار گرفت.
پس از ارائه گزارش تفریغ بودجه، برخی از اعضای هیات نمایندگان دیدگاههای خود و پرسشهایی درباره این گزارش مطرح کردند. از جمله افشین کلاهی و محمدمهدی فنایی درباره اختصاص بودجهای درخور به امر پژوهش تذکر دادند. محمدرضا نجفیمنش خواستار تسریع در ساخت ساختمان اصلی اتاق تهران شد. ناصر ریاحی سهم پرداختی اتاق تهران به اتاق ایران را قابل توجه عنوان کرد و خواستار توضیحاتی بیشتر در این زمینه شد. سعید زرندی نیز خواستار ارائه گزارش تفصیلی در مورد عملکرد حوزه پژوهش اتاق شد و گفت که صورتهای مالی در اختیار اعضای هیات نمایندگان قرار گیرد.
دبیرکل اتاق تهران نیز با اشاره به اظهارات برخی از اعضای هیات نمایندگان در خصوص بودجه پژوهش توضیح داد که بودجه پژوهش با حساسیت ویژه و به منظور اجرای پروژههای کاربردی تخصیص پیدا میکند. او همچنین توضیح داد که ساختمان اصلی اتاق نیز با سرعت در حال ساخت است و با روشی ویژه مراحل مختلف ساخت به پیش برده میشود.
عشقی با بیان اینکه در حوزه آموزش کارکنان نیز کوتاهی صورت نگرفته است، از تفاهمنامه اتاق با دانشگاه امیرکبیر برای تاسیس نخستین مدرسه کسب وکار سخن گفت. دبیرکل اتاق تهران در پاسخ به سوال ناصر ریاحی نیز گفت: حدود 30 درصد آنچه از محل یک در هزار، چهار در هزار و سه در هزار وصول میشود، متعلق به اتاق بوده و باقیمانده آن در اختیار اتاق ایران قرار میگیرد.
پس از ارائه این توضیحات، گزارش تفریغ بودجه به رای اعضا گذاشته شد که به اتفاق آرا به تصویب رسید.
نقد محتوایی لایحه جدید تجارت
بررسی لایحه قانون تجارت که این روزها در مجلس شورای اسلامی به سرعت در حال بررسی و تصویب است، از دیگر برنامههای ششمین جلسه هیات نمایندگان اتاق تهران بود. در همین رابطه، مدیر و کارشناس اندیشکده حکمرانی شریف طی گزارشی به تشریح زوایای پیدا و پنهان این لایحه پرداختند. لایحه تجارت که بخش خصوصی و اتاق بازرگانی نسبت به مفاد تدوینی آن انتقاد جدی دارند، در حالی در صحن مجلس شورای اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته که منتقدان این لایحه معتقدند که تصویب فوری و عجولانه آن به ضرر اقتصاد و تجارت کشور است.
در آغاز بررسی لایحه اصلاح قانون تجارت، سید محمد صادقالحسینی کارشناس اقتصادی، در سخنانی به آسیبشناسی این لایحه پرداخت و با بیان اینکه لایحه جدید تجارت از ایراد و ابهام بسیاری برخوردار است، پیشنهاد کرد که اتاق بازرگانی تهران طی نامهنگاری با مجلس، دولت و شورای نگهبان خواستار توقف تصویب آن شود. وی با اعلام اینکه تاکنون، 331 ماده از این لایحه توسط نمایندگان فعلی مجلس شورای اسلامی طی 10 روز تصویب شدهاست، افزود: در لایحه جدید تجارت، تغییرات گسترده و سریع در متن لایحه ارسالی دولت اتفاق افتاده است و حال آنکه از ذینفعان این حوزه که فعالان اقتصادی و نیز اقتصاددانان هستند، برای تدوین آن دعوت نشده است.
به گفته این کارشناس اقتصادی، لایحه جدید تجارت عملا اختیارات قضات در امور قضایی حوزه تجارت را گسترش داده است، در حالی که اگر این لایحه به طور کامل تصویب شود، آسیبهای اجتماعی را تشدید خواهد کرد.
لایحه تجارت، بومیسازی نشده است
در ادامه، علی مروی، مدیر اندیشکده حکمرانی شریف، با اشاره به اینکه سوابق لایحه تجارت روی سایت مرکز پژوهشهای مجلس بارگذاری شده است، ادامه داد: توجیه موافقان لایحه این است که متن آن برگرفته از قانون پیشرفتهای است که یونیدو (UNIDO) به نگارش درآورده است. در حالی که در برگردان برخی مواد این متن به فارسی دقت لازم صورت نگرفته است و به تعبیری این لایحه بومیسازی نشده است.
او افزود: در لایحه تجارت، نقش برخی عوامل نظیر قضات افزایش یافته است. حال آنکه در دیگر کشور در ازای چنین تغییری، ابزارهای مکمل نیز لحاظ میشود. برای مثال در کشورهای توسعهیافته برخی دادگاهها به صورت زنده پخش میشود. قانون تجارت از 9 دهه پیش تاکنون اجرا شده و مساله این است که قضات تا چه حد به این قانون اشراف یافته بودند که اکنون قرار است ناگهان قانون قبلی کنار گذاشته شود و قانون جدید جایگزین آن شود.
اقتباس از قانون تجارت مصر
در ادامه این نشست، ناصر ریاحی، عضو هیات رییسه اتاق تهران، نیز در خصوص لایحه جدید تجارت، اعلام کرد که اتاق ایران نیز در حال مکاتبه با شورای نگهبان برای بازگرداندن و توقف تصویب آن در مجلس است. وی در عین حال گفت: بررسیهای نشان میدهد که لایحه تنظیمی تجارت، اقتباس از قانون تجارت مصر است و دارای ایرادات فراوانی است.
ورودی پروندهها به قوه قضاییه افزایش پیدا میکند
محمد اتابک، نایب رییس اتاق تهران، نیز بر این عقیده بود که در ابتدا اتاق بازرگانی باید نهادهای ذیربط را متقاعد کند که موافق بازنگری در قانونی است که از 9 دهه پیش اجرا شده است. او در ادامه ایراداتی را بر نحوه نگارش لایحه اصلاحی این قانون وارد دانست و گفت: تجار قادر به فعالیت بر مبنای این قانون نیستند؛ چرا که ماهیت این قانون نظری بوده و بسیار تفسیرپذیر است و در چنین شرایطی ورودی پروندهها به قوه قضاییه صد برابر خواهد شد. اتاق قابلیت این را دارد که تصویب این لایحه را متوقف کند تا اقتصاد کشور بیش از این در مخاطره قرار نگیرد.
پیشنهاد محمدرضا فیاض نیز این بود که اتاق در نامهای به شورای عالی هماهنگی سران سه قوه، خواستار توقف رسیدگی به این لایحه شود.
محسن مهرعلیزاده، دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، با اشاره به اینکه لایحه قاضیمحور تدوین شده است، گفت: ظاهرا این لایحه مقوله تجارت را رها کرده و صرفا در پی حل و فصل دعاوی است. اتاق بازرگانی باید با تعامل و مذاکره با هیات رییسه مجلس، ادامه بررسی این لایحه را متوقف کند.
دولت باید به تصویب این لایحه حساس باشد
محمدحسن مهرفرد نیز با بیان اینکه لایحه تجارت از ناحیه دولت به مجلس رفته است، گفت: اکنون باید دولت نسبت به این لایحه حساس باشد و با توجه به حضور نمایندگان دولت در هنگام تصویب لوایح در مجلس، باید ببینیم نماینده دولت در بررسی لایحه تجارت چه کسی بوده است. به نظر میرسد، بررسی این لایحه از آنجا که مشمول زمان شده، اهمیت خود را نزد دولت از دست داده است. بنابراین برای توقف ادامه بررسی آن، لازم است حساسیت رییسجمهور برانگیخته شود.
عباسعلی قصاعی، دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، با اشاره به اینکه گفته میشود، لایحه تجارت با اقتباس از قانون مصر به نگارش درآمده، تاکید کرد که قوانین مصر به عنوان بدنامترین قوانین حقوقی و قضایی در جهان شناخته میشود. مجید صدری نیز خواهان طرح فوری خواسته اتاق با هیات رییسه مجلس شد.
در پایان این نشست و پس از بحث و بررسی اعضای هیات نمایندگان روی چگونگی بررسی و تصویب لایحه جدید تجارت در مجلس شورای اسلامی، نمایندگان بخش خصوصی مصوب کردند که اتاق بازرگانی تهران مکاتبات خود با قوای سهگانه برای توقف بررسی و تصویب آن در مجلس را با فوریت در دستورکار قرار دهد.
نظر خود را بنویسید